"คอร์เซ็ท" (CORSET) มากกว่าเครื่องแต่งกาย ต้นกำเนิดหุ่นนาฬิกาทราย กับความงามที่ต้องแลก

 โดย พิยดา ป้องชารี

ที่มา : https://media.giphy.com/media/djBMuEz13ivGo

            เชื่อว่าผู้หญิงหลายๆ คน คงจะรู้จักมักคุ้นกับคอร์เซ็ทดี หรือบางคนอาจจะเคยเห็นผ่านหูผ่านตากันมาบ้าง เพราะเครื่องแต่งกายชนิดนี้ได้รับความนิยมมากตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน แม้จะผ่านมาหลายศตวรรษ แต่ความนิยมที่มีต่อคอร์เซ็ทก็ยังคงไม่ลดลงเลยแม้แต่น้อย กลับได้รับความนิยมมากขึ้น และถูกนำมาปรับแต่ง สวมใส่กับชุดอื่นๆ ให้ดูมีความทันสมัยขึ้นด้วยซ้ำ ในปัจจุบันมีดารา นักร้อง นัดแสดงชื่อดัง มากมายทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศสวมใส่กันมากมาย ไม่ว่าจะเป็น มาร์ดอนน่า เลดี้กาก้า  ก็เคยสวมใส่คอร์เซ็ทขึ้นเล่นคอนเสิร์ต จนกลับมาได้รับความนิยมอย่างมากอีกครั้งหนึ่งหลังจากศตวรรษที่ 19 ทำให้เกิดความฉงนสงสัยว่า คอร์เซ็ทมีต้นกำเนิดมาจากที่ไหน? ทำไมถึงได้รับความนิยมล้นหลามขนาดนี้? และเขาสวมใส่เพื่ออะไรกัน? มาตามหาคำตอบไปพร้อมๆ กันเลยค่ะ 

ที่มา : http://livesofstyle.com/thelastword/wp-content/uploads/2012/06/

            คอร์เซ็ท (Corset) เป็นคำที่มาจากภาษาฝรั่งเศส หมายถึง เสื้อท่อนบนแบบผูกเชือกที่รัดกระชับลำตัว ดังนั้น คอร์เซ็ทจึงเป็นเสื้อชั้นในสำหรับผู้หญิงสมัยก่อนที่ใช้สวมใส่รัดลำตัวเพื่อให้สะโพกผาย หน้าอกเข้ารูป เป็นหุ่นในอุดมคติของผู้หญิงในสมัยยุโรปยุคโบราณ ตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์ในศตวรรษที่ 18 ปรากฎการสวมใส่เสื้อที่มีลักษณะคล้ายๆ กันของชายชาวออสเตรีย ที่มีการสวมคลอเซ็ทภายใต้เสื้อและกางเกง ทำให้มีรูปร่างน่าดูชมมากขึ้น

            ที่มา : https://thestandard.co/culture-fashion-spring-summer-2017-corset-trend-and
            และ https://www.messynessychic.com/2021/03/09/men-wore-corsets-history-says/

        ต้นกำเนิดของคอร์เซ็ทเกิดขึ้นที่ประเทศอิตาลี ในยุควิคตอเรียตอนต้น ประมาณศตวรรษที่ 15 เริ่มต้นจาก แคทเธอรีนเดอเมดิชี (Catherine de Medici) สตรีสูงศักดิ์ชาวฟลอเรนซ์ ได้สมรสกับดยุกแห่งออร์เลออองแห่งฝรั่งเศส ทำให้แฟชันการแต่งกายสไตล์อิตาลีแพร่เข้าสู่ฝรั่งเศสเป็นอย่างมาก หนึ่งในนั้นคือ คอร์เซ็ท ซึ่งได้รับความนิยมจากชาวฝรั่งเศสมากในช่วงปี 1500 

        วัสดุที่ใช้ในการทำคอร์เซ็ตส่วนใหญ่ในสมัยนั้นจะใช้วัสดุที่แข็งแรง และแน่นหนาพอที่จะสามารถบังคับรูปร่างได้ เช่น กระดูกปลาวาฬ ไม้ เหล็ก ทำให้ผู้สวมใส่สามารถเผยรูปร่างทรวดทรงออกมาอย่างชัดเจน โดยเฉพาะช่วงหน้าอก เอว และสะโพก กลายเป็นหุ่นทรงนาฬิกาทราย นับว่าเป็นหุ่นที่คนในยุคสมัยนั้นนิยมชมชอบ 

            ที่มา : https://silhouettescostumes.com/at-the-end-of-the-17th-century-stays-might-be/

        เมื่อเวลาผ่านไปการสวมคอร์เซ็ทกลายเป็นจารีตที่สืบทอดต่อกันมา กลายเป็นการบีบบังคับให้สวมใส่ เพื่อบ่งบอกถึงฐานะและความดีงามของสตรี ประมาณศตวรรษที่ 19 สังคมผู้หญิงชั้นสูงในฝรั่งเศสต้องสวมคอร์เซ็ทเพื่อให้มีอกตั้งและเอวคอดกิ่ว ตามความนิยม ไม่เช่นนั้นจะถูกตราหน้าว่าเป็นผู้หญิงสกปรกต่ำต้อย ไร้มารยาท แสดงให้เห็นถึงการจำกัดสิทธิของสตรีในสมัยก่อน นอกจากนี้ยังแสดงให้เห็นถึงการปกครองแบบปิตาธิปไตย ที่ผู้ชายกุมอำนาจเหนือผู้หญิง เพราะผู้หญิงในสมัยนั้นต้องสร้างความประทับใจให้กับผู้ชายเสมอ ซึ่งการมีรูปร่างที่ดี น่าดูชม ก็เป็นสิ่งที่ดึงดูดความน่าสนใจเหล่าชายหนุ่มได้ไม่น้อย

                                ที่มา : https://www.vogue.co.th/fashion/article/corsetshistory

        คอร์เซ็ท มีวิวัฒนาการมาอย่างยาวนาน ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ทำให้คอร์เซ็ตมีหลากหลายแบบให้เลือกสรรตามความเหมาะสมต่อการสวมใส่ แต่รุ่นที่เป็นที่นิยมสำหรับสาวๆ ในสมัยนั้น มีเพียง 2 รุ่นหลักๆ คือ  รูปแบบยาวคลุมสะโพก และแบบที่สั้นกว่า เรียกว่า S-Bend ซึ่งได้รับความนิยมมากที่สุดในช่วงปี 1800-1900 (ในยุคสมเด็จพระราชินิวิคตอเรีย) เนื่องจากคอร์เซ็ทรูปแบบนี้ทำให้เห็นศูนย์กลางรอบเอวชัดเจน เน้นช่วงบั้นท้ายให้ยกสูงขึ้น เผยให้เห็นหุ่นทรงนาฬิกาทรายได้ชัดเจนมากกว่ารุ่นอื่นๆ แต่ในปัจจุบันได้มีการออกแบบคอร์เซ็ทให้มีความทันสมัยขึ้น และสามารถสวมใส่ได้หลากหลายโอกาส ซึ่งมีไม่ต่ำกว่าสิบรูปแบบในตอนนี้ 

                                    ที่มา : https://www.vogue.co.th/fashion/article/corsetshistory

        แม้ว่าคอร์เซ็ทจะเป็นสิ่งที่ได้รับความนิมมาก เนื่องจากสามารถเสกรูปร่างในอุดมคติให้กับสาวๆ ทุกคนได้ แต่ในระหว่างการสวมใส่นั้นก็ต้องแลกมากับความทรมานที่ท่วมท้น เปรียบเสมือนเครื่องทรมานก็ไม่ปาน เพราะต้องบีบรัดรูปร่างให้สวยงามสมส่วน สิ่งนี้เป็นการบังคับลักษณะลำตัวให้ผิดแปลกไปจากธรรมชาติ เป็นสาเหตุทำให้เกิดอันตรายมากมาย เช่น เกิดอาการชาตามร่างกาย กระดูกผิดรูป อวัยวะเครื่องในถูกเคลื่อนย้ายลงมาถึงก้น เลือดไหลเวียนผิดปกติ ถึงขั้นเสียชีวิต ฟังดูอาจจะเป็นเรื่องเกินจริง แต่ในปี 1903 มีผู้หญิงที่สวมใส่คอร์เซ็ทที่ทำจากเหล็กซึ่งกระแทกหัวใจเสียชีวิตลงทันที ทำให้คอร์เซ็ทถูกดัดแปลงมาใช้วัสดุที่มีความยืดหยุ่นมากขึ้น ทำให้ผู้สวมใส่ไม่รู้สึกว่าลำตัวถูกรัดแน่นจนเกินไป 

                                        ที่มา : https://ionlinetoyou.com/%E0%B8%AD%E0%B8%

         ปัจจุบันคอร์เซ็ทก็ยังคงได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย ถูกนำมาออกแบบใหม่ให้มีความทันสมัย และสวมใส่ได้หลากหลายโอกาสมากขึ้น บ้างก็มีการนำไปเชื่อมโยงกับรสนิยยมทางเพศหลายรูปแบบ ซึ่งเป็นข้อบ่งชี้ว่าคอร์เซ็ทไม่ได้เป็นตัวตีกรอบอิสรภาพทางเพศอีกต่อไป

อ้างอิง

        Nan Tohch.  [ออนไลน์].  (2560).  คอร์เซ็ทเรือนร่าง และสิทธิสตรีสมัยใหม่บนรันเวย์ Spring/Summer 2017. สืบค้นเมื่อ 13 กันยายน 2564  จาก https://thestandard.co/culture-fashion-spring-summer-2017-corset-trend-and-woman-right/

        Jessica.  [ออนไลน์].  (2563).  เรื่องราว Corset (คอร์เซ็ท).  สืบค้นเมื่อ 13 กันยายน 2564  จาก https://intrend.trueid.net/article/%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%

        สาระเรื่อยเปื่อย.  [ออนไลน์].  (2563).  คอร์เซ็ท ชุดแต่งกายรัดติ้วสำหรับหญิงเอวเล็กเอวบาง.  สืบค้นเมื่อ 13 กันยายน 2564  จาก https://www.facebook.com/sararueaipueai/posts/2062161290584077/

        ศิลปวัฒนธรรม.  [ออนไลน์].  (2564).  เรื่องจริงของ Corset ชุดรัดเอวเข้ารูปในซีรีส์ Bridgerton จารีตชนชั้นสูงที่ส่งผลต่อสุขภาพ.  สืบค้นเมื่อ 13 กันยายน 2564  จาก https://www.silpa-mag.com/culture/article_61291

        Vogue Thailand.  [ออนไลน์].  (2562).  ความงามสุดสยองของสตรียุคโบราณ! ย้อนรอยประวัติศาสตร์คอร์เซ็ตเพื่อเอวคอดแสนเจ็บปวด.  สืบค้นเมื่อ 13 กันยายน 2564 จาก https://www.vogue.co.th/fashion
/article/corsetshistory